Basgann, çok fazla desteklemesek de, savunmasak da hayatta her şeyin bir kuralı var ve o kurallar çerçevesinde hareket etmek zorundayız. Ne demiş Tyler Durden, ilk kuralımız “du nat tolk ebat fayt kılab”. Yani super egomuz bile bize kurallar koyuyor. Bu durumda uymak zorundayız Başgann! Bir fotoğrafı çekerken de belirli kuralları göz önünde tuttuğumuzda mükemmel fotoğrafa ulaşıyor, hayatımızın karelerini çekiyoruz. Şimdi sana bu kuralları açıklıyoruz. Kurallarımız kompozisyon ile ilgili yani Temel Kompozisyon Kurallarına Göre Fotoğraf Çekme meselesi…
Kurallara girişmeden evvel, sana birinci ve en önemli kuralımızı açıklıyoruz. Fotoğrafını çekeceğin objen yani kadın öncelikle güzel olmalı, yoksa sonrasında photoshop vs. çok uğraşmak zorunda kalırsın. Şaka bro şaka…Çirkin kadın yoktur, az viski, bira, şarap vb. vardır bilirsin. Sardık yine geyiğe; neyse duruyoruz. Ama sen yine de bizi dinle fotoğrafını çekeceğin objen güzel bir konu olsun. Birinci kuralı öğrendiğine göre, başlıyoruz…
Altın Kesim (1/3 kuralı)
Da Vinci büyük adammış. Neden mi? Dünya’ya bu altın kural mevzunu o kazandırmış ve estetik srounsallar mevzunu çözmüş. Louvre müzesine gidersen Da Vinci’nin eserlerine bakarken farkı çözümleyebilirsin. Ha İtalya’da görebileceğin birçok bina, ya da günümüz mimarisi içerisindeki bir çok tasarımda altın kurala göre çıkıyor, aklının bir köşesine yaz. İşte biz de bu altın kuralı fotoğrafcılığa uyarlıyoruz. Olay şu, görüntünün insan beyninde daha rahat algılanması için, konuyu kadraj üzerindeki 4 ana noktadan bir tanesinin üzerine yerleştiriyorsun. Aşağıya bak ne demek istiyoruz, çözeceksin.
Yalınlık
Gayet basit bir kural, fotoğraf kompozisyonuna dahil etmek istemediğin ya da kompozisyona bir etkisi olmayan tüm objeleri çıkarmalısın ki fotoğraf üzerinde karmaşa yaratmasın. Gözleri ana konudan uzaklaştırmasın. Kısacası, konuyu fazla dağıtmadan, dikkatleri kaybetmeden sunman gerekiyor ve ona uygun fon oluşturman gerekiyor. Portre çekimi yaparken etraftaki dikkat dağıtan tüm objeleri enstantene ayarları ile bulanık hale getirmek bir örnek sayılabilir. Fotoğrafta yalınlığı ortamın koşulları da belirleyebilir. Deniz, çiçekli tarlalar, sis vb. öğeler yalınlığı destekleyebilir. Ayrıca geniş bir çerçeve kullanımı ana öğrenin daha çok açığa çıkmasını sağlar ve konunun daha rahat okunmasını sağlar.
Doku
Her konu doğadan gelir ve doğa içerisindeki farklı dokuların bir bütünlüğünü yansıtır. Bu ne mi demek? Şu demek bro, gölgeler, farklı ışıklar, devam eden çizgiler, kontrast dokuları oluşturur. Paslı demirler, ahşap üzerinde boyasız alanlar, duvardaki çatlaklar, topraktaki çatlaklar vb. görüntüler dokuları oluşturur. Işık ise dokuyu destekler ve açığa çıkarır ve farklı duygular verir. Mesela, bir konu yanal ışıklar aldığında farklı dokular yaratırken, dikey ışıklar farklı dokular sağlar. Dokunun üzerine düşen ışık görüntüyü açığa çıkartacak ve duyguyu arttıracaktır. Işık yandan, tepeden ya da arkadan geldiğinde ise en iyi görüntüyü elde edeceksiniz. Önden gelen ışık ise, daha az ilgi çeken bir görüntü ortaya çıkaracaktır.
Ufuk çizgisi
Bu mübarek çizgi, özellikle manzara ve doğa fotoğrafı çekerken çok dikkatli kullanılması gereken bir çizgidir. Ufuk çizgisi öncelikle kadrajına alt ve üstten parallel olmalıdır. Hiçbir zaman da ortaya getirilmemelidir. Yani, öyle kabak gibi ortadan bir çizgi çizmemen gerekir.
Perspektif
Fotoğrafta perspektif derinliği verir. Bu nedenle, aynı hizada sıralanmış sütunlar, elektrik direkleri, çitler, binalar, kubbeler, ağaçlar önemlidir. Her biri sana derinlik ve perspektif etkisi sağlar. Böylece, fotoğrafının çekiciliğini arttırmış olursun.Ya da şöyle diyelim. Perspektif yakın cismin büyük, uzak cismin küçük görünmesi olayıdır. Bu nedenle, mesafe önemlidir. Şöyle bir gezi fotoğraflarına göz at, kaç kişi pizza kulesini parmağı ile iterken, elleri arasına eyfel kulesini ya da ayı almış bir düşün. Hah işte o olay. Unutmadan! Konuya ne kadar yaklaşırsan o kadar derinlik etkisi artacaktır.
Ritim ve Çizgiler
Fotoğraf üzerindeki çizgiler genelde doğa ya da ortam tarafından belirlenir. Çizgiler etkili bir biçimde kullanıldığında gözlerimiz o çizgileri izler ve bizi konunun içine çeker. Yatay çizgiler, diyagonal çizgiler ve dikey çizgiler vardır. Bu çizgilerin kullanımı fotoğrafa devinim kazandırır.Yukarı yönlü ilerleyen düz çizgiler mutluluk, canlılık ve hayat duygusu verirler. Aşağı dorğu inenler ise keder yaratır. İkisin tam ortasındaki yatay çizgiler ise durgunluk hissiyatı verir. Düz çizgilerin saga ve sola eğimler yaratması ise kıpırdanma etkisi yaratır. Eğri çizgilerin, eğriliğinin artması dinamizm ve hareket duygusunu arttırır. Unutmayasın…
Denge ve Zıtlıklar
Fotoğrafı oluşturan öğeler arasında bir denge olması önemlidir. Şekiller, gölgeler, ışık ve renklerin birbirini dengelemesi fotoğrafta çok büyük farklılık yaratır. Fotoğrafta kullanacağın zıt öğelerde farklı bir denge oluşturacaktır. Örnek vermek gerekirse, bir yaşlı insan ve bir bebeği aynı kadraj içerisinde dengeleyerek kullanabilirsin. Bu bir zırlıktır ama denge sağlar.
Simetri
Fotoğraf üzerinde alanlar arasında bir simetri yaratmak isteniyorsa, iki alan üzerinde farklı konular anlatılmalıdır. Aynı şeyleri anlatmak konunun çarpıcılığını azaltacaktır ve sıradanlaştıracaktır. Özellikle, simetri üzerinde zıtlıkları kullanmak fotoğrafın tadından yenemez hale gelmesini sağlar, bro.
Devamlılık ve Yön
Okuma ve yazma yönü insanoğlunun zihnine bayağı bir işlemiştir. Bu nedenle, yön ve hareket duygusunu bu yön çerçevesinde konumlandırmalısın. Bir insan yüzünün baktığı yönün önünde bakışın devam edebilmesi için boşluk bırakman gerekmektedir. Eğer gözün insanın baktığı yönden kesintisiz bir şekilde diğer unsure geçebiliyorsa, devamlılık sağlanmıştır. Güzellll…
Çerçeve
Fotoğrafı kadraj içerisinde olan başka nesnelerle çerçeve içerisine almak, ilgi noktasını daha belirgin hale getirmek anlamına gelir. Bir pencereden dışarıya doğru fotoğraf çekimi yaparken pencereyi çerçeve olarka kullanmak en güzel örneklerden birisidir.
Hareket
Özellikle düşük perde hızında çekilmiş fotoğraflarda uzayarak giden ışık huzmeleri hareketi destekler. Uzayan görüntüler yani bro. Fotoğraftaki yüksek kontrast, ufuk çizgisinin açısı, tekrar eden konular, yuvarlak hatlar da fotoğrafı hareketlendiren diğer öğeler olarak karşına çıkar Başgann!
Kritik an (Punktum)
Aslında en önemli konu kritik anı yakalamaktan geçer. Adı üstünde kritik an, yani o an. Fotoğrafı çekilmesi gereken an. Diğer ayarları yapayım darken kaçırmaman gereken an. Bundan yıllar önce Afrika’da bir kuş göle dalmadan evvel gözümün önünde dimdik dalış pozisyonuna geçti ve birkaç saniye için bana nispet yapar gibi havada kanatlarını çırparak bekledi. Ben mi ne yaptım? Fotoğrafı çekemedim neden mi? Çünkü o an ışığı ayarlamam gerekiyordu. Halbuki çek otomatiğe makineyi kap kritik anı. İşte o an Başgann!
Daha ne diyelim, ne yapalım? Söyle Başgann! Fotoğraf makineni de almak isterdik ama cep delik cepken delik. Biliyorsun bizimkisi amme hizmeti, bir iki reklam tıkımız olsa seviniyoruz kendimizce. Her neyse brocum, mevzu fotoğrafcılık daha çok konu açılır. Şimdilik elimizde Temel Fotoğrafcılık, Konu Nasıl Seçilir ve Fotoğrafta Kompozisyon konuları hazır. Devamı da gelecek, sen merak etme!
Az kalsın unutuyorduk! Sakın ha yukarıdaki tüm kuralları tek bir kompozisyona oturtmak için kasma. 3 tanesini tutturduysan zaten çok güzel bir fotoğraf çekmiş olursun. National Geographic dergisinde ödüllü fotoğrafcı olursun. Tamam abarttık ama senin ne farkın var başarılı fotoğrafcılardan. Bizce yok bro.
Hadi eywalla…
Basgann’a sor! Biz cevaplayalım…
F: Basgann Facebook Sayfası
T: @basgannasor
M: basgann@basgann.com