Brendi (brandy) ortalama olarak %35 ile %60 arasında alkol içeren bir alkollü içecektir. Brendi kelime olarak incelendiğinde, “burned wine” yani yanmış şarap kelime öbeğinden doğmuştur. Asıl kökeni ise Hollanda’ya dayanmaktadır; Brantwijn.
Brendi tahmin edeceğin üzere üzüm ya da farklı meyvelerden üretilmektedir. Adı üzerinde yanmış şarap. Üzüm ve posalarından süzülerek üretilen brendi “pomace”, diğer meyvelerden (elma, erik, şeftali vb.) elde edilen brendi ise “eaux-de-vie” adı ile anılır.
Şarap bazlı üretilen bir çok brendi, aynı viski gibi meşe fıçılarda bekletilerek üretilmektedir. Bekletilme süreci içerisinde brendi olgunlaşarak kehribar rengini alır. Meşe fıçılar içerisinde bekletilen brendi; çeşitli baharat, karamel ve kuru meyve aromalarını da üzerine alarak kendine has bir tat ortaya çıkarır. Ve tabi ki aynı viski de olduğu gibi bekletilme süreci içerisinde farklılaşarak değer kazanır.
Brendi tipleri
Konyak
Konyak Fransa’nın Cognac adlı bölgesinde yetiştirilen üzümlerden üretilmektedir. Genç brendi ürünleri genellikle hafif meyve ve meşe aromalarını damakta bırakır. Yaşlı olanlar ise daha çok baharat ve kuru meyve tadını damak üzerinde bırakmaktadır. Konyak genel olarak, %40 civarında alkol içerir. Kanunlara göre, konyak sadece Fransa’nın cognac bölgesi içerisinde üretilebilir ve bu bölgede yetiştirilen belirli üzüm çeşitleri üretiminde kullanılabilir.
Armanyak
Armanyak iseFransa’nın Armanag adlı bölgesinden gelmektedir. Armanyak’ı bulmak konyak bulmaktan çok daha zordur. Çok yüksek kaliteli içki mağazalarında bile bulman mümkün olmayabilir. Armanyak da sadece Armagnac bölgesinde üretilebilir ve kanun koruması altındadır. Tadına gelince Konyak’a göre farklı bir distilasyon aşamasından geçtiği için, çok daha meyve tadı içermektedir. Ayrıca, daha karamelimsi bir tada sahiptir. %46 ile %48 arasında da alkol oranına sahiptir.
Amerikan Brendileri
Amerikalılar Dünya üzerinde tutan her güzel ürün için bir alternatif yaratmadan duramazlar ve kendi ülkeleri üzerindeki çeşitli üzümleri kullanarak, kendilerine ait bir brendi tipi yaratırlar. Tabi ki, gerçek yaratıcılarının yanına da pek yaklaşamazlar ama kötü de ürünler ortaya çıkarmazlar. Amerikan brendilerinin tat profilin e bakarsak, genel olarak konyak’a benzetilebilir. Meşe fıçı içerindeki aromaları dışa vurur. Tabi farklı bir çok çeşit üzüm kullandıkları için de, standardın dışında üzüm aromaları da lezzete yansımaktadır.
Brandy de Jerez
Tabi ki şarap konusunda farklı bir şekilde uzmanlaşmış olan İspanyollar brendi üretmeseydi olmazdı. İspanya piyasada ismi çok fazla duyulmamış olsa da çok başarılı brendi üretimi yapan bir ülkedir. İspanyolların özel olarak ürettikleri ve tüm Dünya’ya armağan ettikleri Sherry şaraplarının üretim teknikleri brendi üretiminde de kullanılır. Bu teknikler ile de, tat profili olarak kuruyemiş ve kabuklu yemişlerin aromalarını taşıyan özel brendiler elde edilir. Yani, özellerdir.
Calvados
Taze elma kullanılarak üretilen brendi tipidir. Ve yine Fransızlar bu üretimi üstlenmişlerdir. Elmanın aroması, meşe fıçılardan gelen karamel ve odunsu aromalar ile birleşerek mükemmel bir lezzet oluşturur. Calvados olarak adlandırılan brendi tipi, aşağı normandiya kıyılarında üretilmelidir ve en az 2 sene boyunca meşe fıçılarda bekletilmelidir. Yoksa, ismi Calvados olmaz.
Applejack
Evet Başgann! Yine Amerikalılar karşında. Yine dayanamayıp, Fransızlar’ın Calvados tipi elmalı brendilerinin aynısını üretiyorlar. Bu durumda da adını tabi ki, Amerikan kültürünü yansıtacak şekilde Applejack olarak koyuyorlar. Fark olarak, Fransız brendilerine göre elma tadı biraz daha fazla açığa çıkmış diyebiliriz.
Pısco
Güney Amerika üzerinde de brendi üretimi yapılmaktadır. Özellikle, Peru ve Şili üzerinde üretilen brendiler Dünya üzerinde ün kazanmışlardır ve bu brendilere “Pisco” denir. Daha açık sarı renkte ve berrak bir görünümdedir. Meşe fıçılarda bekletildiği gibi, metal fıçılar içerisinde de bekletilerek üretilmiş olabilir.Üzüm tadı daha taze ve keskin bir şekilde damağa gelir.
Son olarak Başgann, brendi etiketlerini kontrol etmende fayda var. Etiketleri kontrol ederken de dikkatlice incelemen gereken ibareler var. Bunlardan en önemlileri sırası ile,
-En az 2 sene yaşlandırılmış brendiler, yani VS (very special).
-En az 4 sene yaşlandırılmış brendiler, yani VSOP (very special, superior old pale)
-En az 6 sene yaşlandırılmış brendiler, yani XO (extra old)
-En az 10 sene yaşlandırılmış brendiler, yani Hors d’age (beyond age)
Budur Başgann! Brendi mezunu da çözümledin artık. Öneri listemizde sayfa üzerinde sana güzelce yön verecektir. Sana daha neler anlatsak bu içki konusunda bilemedik ama temel bilgilerin gayet sağlam hale geliyor. Nerede ise bir degustatör olacaksın. Yanına bir de puronu çektin mi? Yakışır, bro.
Hadi bize eywalla…
Başgann, senin için yazdık. Dahasını da yazacağız sen yeter ki, Başgann’a sor.
F: Basgann Facebook Sayfası
T: @basgannasor
M: basgann@basgann.com